Maímánuð 2010 var ég í Ungverjalandi. Þar vann ég með fulltrúum Sameinuðu þjóðanna, Evrópusambandsins, Öryggis- og samvinnustofnunar Evrópu, háskólum, fjölmiðlum, frjálsum félagasamtökum og öðrum stofnunum að því að þrýsta á ungversk stjórnvöld að falla frá hugmyndum sínum um nýja fjölmiðlalöggjöf. Löggjöfin myndi gefa hinni nýju ríkisstjórn Viktors Orbán gríðarlegt vald til að beita fjölmiðla sektum og krefja þá um ákveðnar tegundir umfjöllunar, sem við óttuðumst að myndu verða notaðar til ritskoðunar og takmörkunar á tjáningarfrelsi almennt.

Á vef Viðskiptablaðsins í gær var nafnlaus bloggfærsla sem sagði að “Pírötum er þröngur stakkur sniðinn í vali á jólamat,” með tilvísan til könnunar MMR sem sýndi að stuðningsmenn Pírata eru öðrum líklegari til að vera frumlegir í matarvali sínu um hátiðarnar. Hélt bloggfærslan áfram og fullyrti að úrvalið á jólamat takmarkaðist “örugglega við það sem hægt er að panta á netinu,” því Píratar séu svo rafrænir, og að það þurfi þá að vera “Fair Trade” vottað og hægt að greiða með Bitcoin.

Fyrir tæpri öld síðan tíðkaðist að skilgreina fasisma sem fullkomið samband fyrirtækja og ríkisins. Sú var hugmyndin, að ríkið myndi veita ákveðnum og sérútvöldum fyrirtækjum fríðindi og fyrirtækin myndu styðja við ríkið í gegnum súrt og sætt. Þetta er mjög algengt á Íslandi og reyndar víðast hvar í heiminum í dag. Þótt flestir tengi fasisma e.t.v. við fjöldamorð eða álíka verður að muna að fasismi er fyrst og fremst eitt form stjórnkerfis, þar sem ríki og fyrirtæki eru álitin mikilvægari en fólk.

Ef ekki hefði verið fyrir inngrip Birgittu Jónsdóttur inn í gerð kvikmyndarinnar The Fifth Estate, þá hefði myndin fjallað að hluta um íranskan kjarneðlisfræðing sem væri í hættu staddur vegna uppljóstrana Wikileaks á því að hann hefði séð bandaríkjastjórn fyrir upplýsingum um kjarnorkuvopn Írana. Í myndinni hefði verið sena þar sem aðalsögupersónur sætu í heitum potti á Íslandi og ræddu kæruleysislega um það sem átti eftir að verða stærsta sönnun á stórfelldum stríðsglæpum síðan í lok seinni heimstyrjaldar.

Það er algengt í stjórnmálum að tvennu sé slegið saman - einu góðu, og einu slæmu - í þeim tilgangi að rugla alla umræðu, afvegaleiða skynsama hugsun, og flækja mál. Stundum, en þó ekki alltaf, kemur slíkur samsláttur til af því að þeir sem að samslættinum stóðu gerðu sér ekki grein fyrir því að um tvennt aðskilið væri að ræða. Ég veit ekki hvort um vísvitandi verk eða slys hafi verið að ræða í tilfelli margrædda frumvarpsins hennar Hönnu Birnu, en mér var kennt að ég ætti aldrei að gruna fólk um illsku þegar heimska er fullnægjandi skýring.

Don’t be so gloomy. After all it’s not that awful. You know what the fellow said – in Italy, for thirty years under the Borgias, they had warfare, terror, murder and bloodshed, but they produced Michelangelo, Leonardo da Vinci and the Renaissance. In Switzerland, they had brotherly love, they had five hundred years of democracy and peace – and what did that produce? The cuckoo clock. So long Holly.